P.G.VALENTIJN

WWW.PGVALENTIJN.NL

Contact |  Disclaimer  | eMail  © 2019 Remy Steller - Alle rechten voorbehouden

Op deze pagina treft u een overzicht van de artikelen die over P.G.Valentijn in de verschillende regionale kranten zijn verschenen en de artistieke kant van de schilder en tekenaar belichten.

Als belangrijke bron voor deze website zijn een tweetal artikelen gebruikt uit het Nieuw Kamper dagblad, “In 1979 expositie van nagelaten werk in Koornmarktspoort – Verlaat eerbewijs voor schilder P.G.Valentijn” van zaterdag 29 juli 1978.

(Afbeelding binnenplaats Verenigde Gasthuizen collectie Stedelijk Museum Kampen)

“Liefde voor antiek parallel aan schilderkunst – P.G.Valentijn: vooral meester in stilleven” dinsdag 1 augustus 1978.

(Afbeelding stilleven collectie Remy Steller.

Beide artikelen zijn geschreven door Hans Wiersma redacteur Nieuw Kamper Dagblad van 1950 tot 1981, van de aangekondigde expositie is helaas niets terecht gekomen.

Twee maand later een artikel in déKrant van 13 mrt 2013 door Mariska Oegema; “Verlaat eerbewijs aan Kamper schilder Valentijn met website” mede dankzij deze artikelen en de daaruit ontstane reacties van lezers is het overzicht op deze pagina toegenomen.

In 2013 is bij de lancering van deze website een artikel verschenen in de Stentor van Zaterdag 19 jan 2013 “WEBSITE Schetsen geven een mooi beeld van Kampen in het interbellum – Eerbetoon aan ‘foute’ schilder” door Olger Koopman.

In de serie ‘Stedelijk Museum’ in het huis aan huis blad deBrug, waarbij wekelijks een van de museumstukken wordt belicht, een pasteltekening van Valentijn, kort voor de plaatsing zijn de 3 werken die het museum bezit gefotografeerd en is toestemming verleend om ze op deze website te plaatsen (dinsdag 13 mei 2014 © brugmedia)

Kamper Courant - Vrijdag 14 October 1938

Wat doet U in Uw vrijen tijd?

Wat zijn Uw liefhebberijen?

De schilderkunst is al heel, heel oud. (Reeds bij den primitieven mensch bestond de neiging, zichzelf mooi te maken, op te sieren, met kleuren of op andere wijze. Van zichzelf plantte hij zijn behoefte aan mooi op zijn omgeving over. En zoo ging hij ook zijn huis en zijn huishoudelijk gereedschap versieren. Reeds bij de oude Chineezen en Japanners was de schilderkunst vele eeuwen vóór onze jaartelling bekend. En tot op dezen tijd zijn er velen, die het beoefenen ervan hun hoogste roeping vinden, om het genot van het schilderen zelf, en om het genoegen dat zij beleven en dat zij ook anderen kunnen laten smaken van hunne voortbrengsel en.

Doch we schrijven hier geen verhandeling over schilderkunst; we werken aan de serie: „Wat doet ge in uw vrijen tijd; wat zijn uwe liefhebberijen?"

P.G.Valentijn in zijn woning aan de Vloeddijk 15  (1938)

Dit keer hebben we ons bezig te houden met den heer P.G. Valentijn  wonende aan den Vloeddijk. Teekenlaaraar van zijn vak, vroeger aan het Geref. Gymn., thans nog les gevend aan de Ulo-school, en aan de Handels- en Nijverheidsavondschool.

Men zal de opmerking kunnen maken: van een teekenleeraar mag worden aangeno­men, dat hij teekent en een beetje schil­dert,  Dat is nu eenmaal zijn vak en daar zit niets bijzonders in.

Nee, daar behoeft op zich zelf niets bij­zonders in te zitten. Maar de wijze waarop, en den ijver waarmee de heer Valentijn de teeken- en schilderkunst beoefent, gaat ver en ver uit boven wat voor de instand­houding van de vaardigheid in eenig vak noodig mag worden geacht.

We hebben in den heer Valentijn ontmoet een ras-schilder, die het werken met crayon en met penseel  eenvoudig niet kan laten. Allen vrijen tijd die hij had en heeft — voor zo over zijn gezondheidstoestand op het oogenblik dat nog toelaat —  be­steedt hij aan de kunst, die hem lief moet zijn, anders was hij tot zoo uitgebreiden arbeid niet in staat geweest.

Als hij een uurtje vrij had, ging hij er te voet, op de fiets, of per andere vervoergelegenheid op uit, nam schetsboek mee, en kwam dan weer met een heele oogst aan opgedane en op het papier vastgelegde indrukken terug.

We hebben met den heer Valentijn dezer dagen een rondgang gemaakt door zijn huis, die gelijk staat met een rondgang door een museum. Alle wanden hangen vol met schilderstukken, die voor het grootste deel landschappen en boerenwo­ningen op zeer eigen manier uitbeelden. De maker van die honderden kunstwerkjes moet wel over een geweldige werkdrift de beschikking hebben gehad, om dat alles in zijn vrijen tijd te kunnen scheppen.

Werkdrift alleen is echter niet voldoen­de, om als het ware in de eenzaamheid tot zóó groote prestatie in staat te zijn. Dat vereischt liefde en toewijding tot de kunst, dat vereischt trouwens ook een groot vakmanschap en concentratie.

P.G.Valentijn - Kampen Kostkopershuisjes Bovengasthuis 1926 (collectie SNS Historisch Centrum)

Schilderen, ja, zegt de heer Valentijn daarvan heb ik altijd, heel veel gehouden. niet alleen omdat ik teekenmeester van mijn vak ben, maar omdat ik er mijn ge­voelens in meen te kunnen uitzeggen. De laatste jaren is daar bovendien nog een andere liefhebberij bijgekomen. Ik ver­zamel nu antiek. Dat is ook al door het schilderen ontstaan. Want toen ik eens een stilleventje gemaakt had met een paar tinnen pulletjes erop, kwam vanzelf de lust hij me op, ook daarin door te gaan.

En het resultaat is, dat aan den Vloeddijk no. 15 een huis staat, dat van par­terre tot nok gevuld is met voortbrengse­len van schilderkunst, afkomstig van den gelukkigen bezitter zelve, en van oude handwerkskunst, die hij, bij zijn speur­tochten langs velden en wegen, in hutten en boerenbehuizingen, kon verzamelen.

En thuis nam hij schildersezel en doek, palet en penseel en dan werkte hij in lijn en kleur uit wat hem in de natuur het meest had getroffen. En zoo heeft deze stadgenoot vele plekjes vastgelegd in en om Kampen, waarvan vele thans niet neer bestaan, en waarvan de geschilderde im­pressies dus, afgezien van de artistieke waarde, ook historische waarde hebben.

2014 EERSTE EXPOSITIE P.G.VALENTIJN

Expo ‘foute’ schilder gaat door - een rare man die P.G.Valentijn zijn tekeningen geven echter een mooi beeld van Kampen in het interbellum.

Vooraankondiging van de te houden expositie in het SNS Historisch Centrum oktober 2014

(donderdag 25 september 2014 © Wegener Media B.V.)

In tegenstelling van het vermelde in dit artikel zullen niet alle 123 aanwezige werken getoond kunnen worden, de expositie zou in 1979 plaats vinden in de Koornmarkspoort, en had de kennis (die overigens niet uit Amsterdan kwam)de werken van dochter Valentijn in de loop der jaren gekregen.

RONDVRAAG; P.G.Valentijn, Binnenkort opent in het Frans Walkate Archief een expositie van werken van Kampenaar Pieter Gerhardus Valentijn(1890-1959).

Onomstreden was de schilder niet Zo was hij lid van de NSB. Een expositie in 1979 werd om die reden afgeblazen. Nu vindt die wel doorgang. Terecht?

(zaterdag 27 september 2014 © Wegener Media B.V.)

BELADEN EXPO GESCHRAPT

Vanwege zijn NSB-verleden ging veertig jaar geleden een expo van P.G. Valentijn niet door. Die geschiedenis herhaalt zich.

Na aanleiding van de publiciteit rondom de tentoonstelling heeft het Frans Walkate Archief besloten de expo niet door te laten gaan, het Frans Walkate Archief ziet zichzelf niet als centrum voor deze discussie omdat het dan zijn doel voorbij schiet.

(Woensdag 12 november 2014 © Wegener Media B.V.)

Leeuwarder Courant Vrijdag 27 april 1965

De vreugde van het zien en…het verzamelen

P.G. Valentijn heeft een huis vol curiositeiten

Nog geen plaats gevonden voor een antieke stoommachine.

We zijn aan de overzijde van het IJ: in Amsterdam-Noord met zijn Waterlandse geveltjes, die nauwe kronkelstraten omzomen. Hier vindt men houten kerkjes, verdwaalde hoge bomen en de landelijke stilte — en hier vindt men soms ook bijzondere mensen, die de sfeer van dit geheel eigen brokje Amsterdam — toegangspoort tot de schilderachtige dorpjes Ransdorp, Broek in Waterland en Monnikendam — waarderen. Tot de minnaars van deze streek behoort stellig de heer P. G. Valentijn, Buiksloterdijk 206, wiens huis het merkwaardigste interieur biedt, dat we ooit in ons leven zagen.

Deze 65-jarige oud-tekenleraar met zijn puntbaardje, heldere ogen en manchester kalotje — een vitaal en beweeglijk man — kent de vreugde van het visuele en hij weet ervan te genieten, zoals gewoner stervelingen van een vacantiereis of — zo ge wilt — van een goed maal. „Dubbel leeft degene, die met de schoonheid leeft."

Dit Is het levensdevies van de heer Valentijn, wiens huis tot aan de dakpannen is volgestuwd met schilderijen, tegels, antieke klokken, porselein en curiosa uit alle tijden en alle landen. Een knap man, die het lukt, nog een plaatsje aan te wijzen, waar iets zou kunnen hangen. In de echtelijke bedstee soms? Mis — ook daar hangen schilderijen.

Een productief mens — deze mijnheer Valentijn. Louter uit liefhebberij heeft hij in de loop der jaren 596 kahiers van ongeveer tachtig bladzijden dik volgeschreven over geestelijke onderwerpen. Meestal kiest hij een Bijbeltekst en schrijft hierover.... de neerslag van zijn gedachten is dus de 47,500 pagina's al voorbij en dit betekent, dat deze lectuurberg twee meter hoog is. Er heeft zich nog geen uitgever gemeld, die er interesse voor heeft.

Dit  jaar maakte de heer Valentijn ook 450 tekeningen van het Waterlandse landschap — soms produceert hij twaalf uitstekende schetsen op één morgen. Om over zijn vele schilderijen, die ver boven het middelmatige uitsteken en die mede een aankleding vormen van het overvolle huis, nog te zwijgen!

Iedere antiquair van enige betekenis in Amsterdam kent de heer Valentijn. Ze kennen hem als uniek verzamelaar die de etnografische bijzonderheden van oude Egyptische grafbeeldjes of Perzisch houtsnijwerk hoogstens voor „kennisgeving" aanneemt, want er is voor hem slechts één criterium: is het ding in kwestie mooi?

Of wel: verschaft het mij vreugde, indien ik ernaar kijk? Maar steeds moet de heer Valentijn aan weetgierige bezoekers toch zeggen: „Vraag mij niet te veel...."En in het huisje aan de Buiksloterdijk 206 vindt men thans zoveel, dat menig streekmuseum er jaloers op zou kunnen worden! In de kelder staan op rekken 2500 tegels — en dan zijn er nog 1500 in kisten opgeborgen, „want daar heb ik geen plaats voor."

Het is nog niet zolang geleden, dat deze tegelcollectie, die zeldzame eeuwenoude stukken bevat, in Monnikendam thuishoorde — de verzameling was het levenswerk van de oud-gemeentebode Jaap v. d. Lingen, die zijn schatten op de bovenverdieping van het Waaggebouw aldaar kon tonen.... een weelde van kleur en lijnenspel.

Toen de oude „tegeljager" overleed, begreep het gemeentebestuur niet, welk een enorme betekenis dit tegelmuseum voor hef vreemdelingenverkeer kon krijgen. Alles werd „en bloc" verkocht en de koper werd de heer Valentijn, die het hele museum liet inpakken

en mee naar huis nam en zeker over de tegels niet met minder liefde het oog laat gaan, dan de oorspronkelijke bezitter.

Bij de verzameling bevindt zich ook een stuk lei van het dak van de speeltoren te Monnikendam, waarop Napoleon eigenhandig met een spijker — of ander scherp voorwerp — de volgende inscriptie grifte: „Napoleon Buonaparta, empereur de la France, voyagent iei incognito 1809."

Bij ons bezoek troffen we in de huiskamer, waar een fraai beschilderde Zaanlandse kast mede de sfeer bepaalt, naast het echtpaar Valentijn ook de heer Dingeman Korf, uit Heemstede aan — eveneens tekenleraar en tegel verzamelaar, die gekomen was om te ruilen.

Tijdens ons gesprek ging hij de merkwaardige schatten van het huis eens bezichtigen. ... na ongeveer anderhalf uur was hij nog niet terug. Waarmede we maar accentueren willen: er is veel, zeer veel te zien.... Hier staat alles naast, boven, op en in elkaar — geen tafeltje, geen kast, geen stukje vloer biedt nog enige ruimte. En of u nu een stuk vulcanisch glas, de veren van een Argusvogel, oude koekplanken, een opgezette koffervis, een apeschedel, een wajanglamp, muziekdozen, een zandstenen Mariabeeld, een antieke kerkbus, een blokschaaf uit 1720, een vuursteenpistool, een stel slavenboeien, een trommel uit, het Napoleontische leger, de tanden van een zaagvis, koperen beddewarmers, een „vuurmaker" uit 1556 of de besjeskoffiekan met drie kraantjes (minstens tweehonderd jaar oud) ter hand neemt.... ja het is alles mooi; het is een feest voor het oog.

Overigens komt de heer Valentijn binnenkort voor grote problemen te staan: hij krijgt namelijk een ouderwetse stoommachine, die met gas gestookt werd.... en waar moet hij dit vrij omvangrijke toestel laten?

In dit merkwaardige huis met zijn verzakkende vloeren (slechts de schoorsteen rust op heipalen — de rest van de woning hangt er volgens de heer Valentijn „als een paraplu omheen") moet onze verzamelaar echter zelf nog wel eens een hele dag zoeken, wanneer hij een stilleven wil gaan schilderen. „Het is niet moeilijk om twee dingen te vinden, die bij elkaar passen, maar het derde dat wil haast niet lukken!"

Het spreekt vanzelf, dat de heer Valentijn de waardevolste stukken goed beveiligd heeft voor ongewenst „langvingerig" bezoek, maar we zullen het „hoe" niet aan openbaarheid prijs geven. Hoe dan ook: deze man heeft voor zichzelf en zijn echtgenote een klein paradijs van schoonheid geschapen. En kan hij eigenlijk meer wensen om waarlijk gelukkig te zijn.

De heer P.G.Valentijn „als het maar mooi is …"